.png)
Avrupa Yeşil Mutabakatı Nedir?
Avrupa Yeşil Mutabakatı (European Green Deal) iklim ve çevre konularında karşılaşılan zorlukları fırsata dönüştürmeyi ve AB ekonomisini sürdürülebilir kılmayı amaçlayan bir yol haritasıdır. Söz konusu mutabakat 2019 yılında Avrupa Komisyonu tarafından kaleme alınmıştır. Bu yol haritasında temiz ve döngüsel bir ekonomiye geçmek, iklim değişikliğini durdurmak, biyolojik çeşitlilik kaybını geri döndürmek, kirliliği azaltarak kaynakların verimli kullanımını artırmaya yönelik eylemler yer almaktadır. Aynı zamanda mutabakatta bu eylemlerin nasıl sağlanacağına yönelik adil ve kapsayıcı çözümlere değinilmiştir. [1]
Avrupa Yeşil Mutabakatı’nda yer alan hedefler kapsamında;
- 2030 ve 2050 için AB’nin iklim hedeflerini arttırmak,
- Temiz, ulaşılabilir ve güvenli enerji sağlamak,
- Temiz ve döngüsel bir ekonomi için endüstriyi harekete geçirmek (Tarladan sofraya: adil, sağlıklı ve çevre dostu bir gıda sistemi tasarlamak),
- Toksik içermeyen bir çevre için sıfır kirlilik hedefi,
- Sürdürülebilir ve akıllı hareketliliğe geçişin hızlandırılması,
- Ekosistemi ve biyoçeşitliliği korumak öne çıkmaktadır.
AB, bu dönüşümün gerçekleştirilmesi için birtakım mekanizmalar geliştirmiştir. Bunlar;
- Sürdürebilirliği tüm AB politikalarında ana akımlaştırma,
- Yeşil finans ve yatırımı gözeterek adil bir geçişi garanti altına almak,
- Ulusal bütçeleri yeşillendirmek ve doğru fiyat sinyalleri göndermek,
- Araştırmaları harekete geçirmek ve yeniliği teşvik etmek,
- Eğitim ve öğretimi etkinleştirmek,
- Yeşil yemin,
- Avrupa iklim paktı,
- Küresel bir lider olarak AB başlıklarını kapsamaktadır. [2]
Komisyon ayrıca iklim ve çevresel konularda belirlenen hedeflere ulaşmak için Biyoçeşitlilik Stratejisini, Yeni Sanayi Stratejisini ve Döngüsel Ekonomi Eylem Planını [3], sürdürülebilir gıda için Tarladan Çatala Stratejisini [4] ve kirlilikten arındırılmış Avrupa önerilerini sunmayı planlamıştır. Bu dönüşüm halk sağlığını ve refahını iyileştirmek için bir fırsat olarak görülmüştür. Bu stratejik planlarla emisyonların azaltılması, doğal çevrenin ve sağlığın iyileştirilmesi ve yeni ekonomik fırsatların oluşturulması amaçlanmıştır. Ayrıca, Komisyon bu süreçte hiçbir ülkenin geride kalmadığından emin olmak için adil bir geçiş planlamıştır. Komisyonun bir yol haritası benimsemesinde insan faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan küresel ısınma ve iklim değişikliğinin biyolojik çeşitlilik, çevre, ekonomi ve insan sağlığı üzerindeki etkisi rol oynamıştır.[5]
Avrupa Yeşil Mutabakatı’nda öne çıkan diğer bir konu ekonomik dönüşümdür. Yeşil Mutabakat ile Avrupa Birliği 2050 yılına kadar karbon nötr olmayı, gezegen sıcaklığındaki artışı 1,5° C ile sınırlandırmayı amaçlamıştır. Bu bağlamda 17 Mayıs 2021 tarihinde “Sürdürülebilir Mavi Ekonomi Tebliği”ni yayınlamıştır. Bu tebliğ ile sera gazı emisyonlarının azaltılması, karbon salınımlarının 1990 yılındaki seviyeye indirilmesi ve iklim yasası çerçevesinde AB mevzuatına dâhil edilmesi vurgulanmıştır.[6]
Referanslar
[1]European Commission(2019,December), European Green Deal, https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_19_6691
[2]Yeşil Düşünce Derneği (2021), Avrupa Yeşil Mutabakatı, https://www.yesildusunce.org/avrupa-yesil-mutabakati-turkce-cevirisi-yayinlandi/,(1.09.2021).
[3]Circular Economy Action Plan için bakınız: https://ec.europa.eu/environment/circular-economy/pdf/new_circular_economy_action_plan.pdf
[4] A Farm to Fork Strategy için bakınız: https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:ea0f9f73-9ab2-11ea-9d2d-01aa75ed71a1.0001.02/DOC_1&format=PDF